Mówią w Ciechanowskiem, cz. 2
czy da się …np. wyszorować = czy można będzie…
delicje = coś dobrego, pysznego, ale też odkąd płoński Wedel rozpoczął produkcję = ciastka biszkoptowe z galaretką polane czekoladą
derła się = krzyczała
dłubak = guzdrała, człowiek lubiący wolno i dokładnie wykonywać jakąś pracę
do budy won = do psa, żeby wszedł do budy
doczynek, doczynkować = wykonywać pracę wymagającą uwagi, wyczerpującą
doliniarz = złodziej kieszonkowy
dostojały się (gruszki) = dojrzały się
dryg = zręczność, umiejętność, najczęściej wrodzona (dryg do tańca)
duki = pola podmokłe, niskie, zalewane wiosną przez wody z topniejącego śniegu, gnieździły się tam perkozy, czajki i cała masa dukających żab
dumać = marzyć, myśleć
dylirka, delirka = mocny kac
dynks = denaturat; dynksiarz, dynksiara – pijący dynks
dziamgotać = dużo mówić, czasem bez celu, niezrozumiale
dziuba – perliczka
dziurgot, dziurgotać = osobnik gadatliwy, nieustannie mówić
(nie) dziwota = nic dziwnego
egzamina = egzaminy (zdać egzamina) analog. procenta, interesa, grunta
fajans = puste butelki do sprzedania na skupie
fotla, w fotlu = fotela, w fotelu
floterować = froterować
franela = flanela
fus – mały knur; łocyścić fusa = wykastrować knura
gniwać się = gniewać się (nie gniwajta się)
golenie, giry = nogi
gruźlik, gruźlica – samochód Star 28 (lata 60. XX w.)
gumowe ucho – ktoś kto podsłuchuje (i najczęściej później donosi)
haftować = wymiotować
na hierbatkię = idziemy na herbatkę
jadziem = jedziemy
jak brak = jak należy, jak trzeba (zachował się jak brak…)
(ano) jak cie mogie (odp. na pytanie: jak leci? co słychać?) = nie jest źle, ale mogłoby być lepiej
jenaczy = inaczej
jense = inne
jestemy = jesteśmy
jeście = jedzenie (nakupował różnych rzeczy do jeścia)
kamzelka = kamizelka
kapnął się = zorientował się
kaptować = przekonywać do czegoś, skłaniać kogoś, by poparł tego, kto go „kaptuje”, przekonuje do jakiejś sprawy
kawał chłopa = dobrze zbudowany mężczyzna
każeć, każeli = kazali (każeli mu iść do sklepu)
Kaźmirz = Kazimierz
kiecka = sukienka
kieta = łańcuch
kimać = przysypiać, spać na siedząco
ktoś, coś do kitu = do niczego się nie nadaje
kiziak = źrebak
klabzdra = kobieta nierozgarnięta, niezbyt mądra (wg słownika gwarowego w Internecie – kobieta tęga, zaniedbana)
klukac – długi drut zgięty na końcu i zaostrzony do łapania brukwi w kanale z burakami koło torów obok cukrowni ciechanowskiej
kłamną = kłamią
kłunica = kłonica
kolejny wóz = wóz o znormalizowanym rozstawie kół, pasujący do „koleiny”
kołchoźnik = głośnik w mieszkaniu podłączony do radiowęzła Ciechanów
kotlina = kuchnia, zwykle postawiona z kafli, czasem tak nazywano też nowocześniejszą tzw. westfalkę
krapa = motyka o 3 zębach do kopania kartofli
królica – samica króla, czyli królika
kryjak = agent wywiadu i dywersji wojskowej – Polak lub Rosjanin – działający w 1944 r. na przedpolu frontu na Mazowszu, w strefie przyfrontowej, w skali ogólnopolskiej to cichociemny
krypa = koryto
krzan = chrzan
krzestny, krzestna = chrzestny, chrzestna
ksiunżka = książka
kucki, w kucki, na kucaka = postawa z ugiętymi nogami
kuknąć (kuknij) = spojrzeć, zobaczyć (spójrz, zobacz)
kukułki = mieszkania na poddaszu z małymi oknami w poniemieckich blokach na osiedlu „Bloki” w Ciechanowie
kuń = koń; polecenia wydawane koniom: wio = ruszaj, kso = w lewo, ołłł = w prawo, prrr – stój, nazad = do tyłu, puśtu – nastąp się
kupać = kupować (pokupała ubranka dla dzieci)
w lato = latem
lignąć = kopnąć (ten koń liga)
lofer = lubi często wychodzić z domu
lumpa = ktoś chodzący mocnym, bujanym krokiem
laluś = mężczyzna zadbany, elegancko ubrany i czysty
lubjałam = lubiłam
w lutem = w lutym
łamzać = prosić o coś usilnie, uniżenie, także czasem: robić coś z wielkim trudem (to zbieranie jagód to takie łamzanie w tym roku)
łapio = łapią
łatwić – załatwiać (sprawę w szkole)
łazęga = chodzi bez celu
łogórki = ogórki
łoluga, oluga = gromada (łoluga dzieciarni na podwórku)
łorcyk = orczyk