CIECHANOWSKIE NOTATKI

W gwarze mazowieckiej gumno oznacza stodołę. W gwarach środkowej Polski nie jest znany ten wyraz. Ulica Zagumieninna powstała więc za gumnami, czyli za stodołami i innymi zabudowaniami gospodarczymi. Słowotwórczo jest to przymiotnik zagumienna czyli tak ja zaodrzańska – za Odrą, zakościelna – za kościołem, zamiejska – za miastem. W czasie wojny Niemcy zmienili nazwę na Saguminerstrasse. Niemcy w odniesieniu do nazw miejscowych stosowali dwojaką metodę – tłumaczyli nazwę: Kościelna – Kirchenstrasse (kirche = kościół) lub tylko przekształcali słowotwórczo: Zagumienna =…

Czytaj więcej Czytaj więcej

Nazwę ulica wzięła niewątpliwie od swojego położenia w stosunku do ulicy Wojska Polskiego. Po prostu dotyka jej „ukosem”. Mapa Textora z 1806/08 r. i późniejsze odwzorowania terenowe wskazują, że obecna ulica Ukośna była  drogą odchodzącą od traktu grudusko-przasnyskiego, czy później od ulicy Przasnyskiej, do wsi Kąty i dalej do Opinogóry (1).   W połowie XIX w., wg planu „Odrys siedzib miasta Ciechanowa”, wykonanego przez geometrę Joachima Łuszczewskiego jest to po prostu  droga do Opinogóry, która  na wysokości obecnych koszar przechodziła…

Czytaj więcej Czytaj więcej

Kościuszki 14 Ostatni budynek na placu Kościuszki, dotykający od zachodu budynku nr 13, a od północy kamienicy przy ul. Warszawskiej 66 stał tu zapewne od początków XX w. albo i wcześniej. Fasada tego parterowego, nakrytego dwuspadowym dachem domu znajdowała się w jednej linii z kamienicą przy Warszawskiej. Budynek został rozebrany zapewne w czasie II wojny światowej, gdyż widnieje jeszcze na fotografii z 1938 r., natomiast na zdjęciu domu przy pl. Kościuszki 13 z okresu okupacji widać tam pusty plac. –…

Czytaj więcej Czytaj więcej

Pierzeja północna       Plac Kościuszki 13 W miejscu dzisiejszych budynków pod adresem pl. Kościuszki 13 i 13A, czyli po prawej stronie wlotu ul. Zielona Ścieżka do pl. Kościuszki, stał jeden dom. Budynek powstał zgodnie z planami regulacji zabudowy tego terenu jako budynek mieszkalny na działce powstałej z parcelacji jednorodnego obszaru między ul. Wielkowarszawską a ul. Zielona Ścieżka. Zbudowano go około 1900 r. wraz z oficyną wzdłuż wschodniej granicy działki, w 1925 r. został przebudowany. Miał kształt odwróconej litery…

Czytaj więcej Czytaj więcej

Plac Kościuszki 9 – 12a – od lat 90. XX w. Dziś całą zachodnią pierzeję placu Kościuszki stanowi nowoczesna szeregowa zabudowa, którą stanowią budynki pod numerem: 9, 9A, 10, 10A, 11, 12 i 12A, przedłużone od południa w ulicę Grodzką oraz od północy w ulicę Zielona Ścieżka. Powstały w latach 90. XX w. Kościuszki 9 Do budynku pod nr 9 przylegają dwa inne przypisane do ul. Grodzkiej – nr 4 (placówka Eurobanku) oraz nr 6 (autoryzowany salon urody „Jean d’Arcel…

Czytaj więcej Czytaj więcej

Plac Kościuszki 12 Na rogu pl. Kościuszki i Zielonej Ścieżki znajdowała się duża działka z obszernym domem, zabudowaniami gospodarczymi wzdłuż południowej granicy, podwórzem i ogrodem, ciągnącym się przy Zielonej Ścieżce, a potem skręcającym nieco i dotykającym ulicy Przelotnej. Między posesją nr 11 a domem, wstępu na podwórze strzegła drewniana, ozdobna brama, wykonana ze skośnie nabijanych desek.   Dom mieszkalny zbudowany został w końcu XIX w. w ciągu zabudowy zachodniej pierzei pl. Kościuszki, szczytem do ulicy Zielona Ścieżka. Niewykluczone, że główna…

Czytaj więcej Czytaj więcej

Kościuszki 8 – 12 – historia do lat 90. XX w. Pierzeję zachodnią placu Kościuszki, między ulicą Grodzką a Zieloną Ścieżką, do początków lat 90. XX w. stanowiły cztery drewniane, parterowe budynki mieszkalne.       Plac Kościuszki 8 – dom na rogu Grodzkiej i pl. Kościuszki Najwcześniej, bo w czasie wojny lub tuż po wojnie zniknął dom na rogu ulicy Grodzkiej i pl. Kościuszki. Jest doskonale widoczny na zdjęciu z 1916 r. przedstawiającym przemarsz wojsk niemieckich przez miasto (zob.:…

Czytaj więcej Czytaj więcej

Plac Kościuszki 6 Gmach został wzniesiony w 2 poł. XIX w. jako dom mieszkalny. Budynek murowany z cegły, na planie trapezu z dwoma płytkimi ryzalitami od północy i wejściem do piwnicy od południa, 2-kondygnacyjny, dach dwuspadowy. Elewacja północna rozczłonkowana, 6-osiowa. Nad górną kondygnacją okien poza ryzalitami ozdobny fryz z motywem meandra wyrobiony w tynku. Ryzality zwieńczone trójkątnie, ograniczone profilowanym gzymsem, zdobione prostokątnymi sterczynami i w zwieńczeniach fryzem środkowym, na osiach lukarny – opisuje go konserwator zabytków (1). Dom otynkowali Niemcy….

Czytaj więcej Czytaj więcej

Grodzka 3 i Plac Kościuszki 4 – dwa stykające się, drewniane budynki stojące między pocztą a budynkiem nr 5 (powojenna siedziba Milicji Obywatelskiej) były własnością żydowską. Powstanie budynku przy pl. Kościuszki 4 datuje się na około 1900 r. Przed 1945 r. należał on do żydowskiej rodziny Bongartów. Według opisu konserwatora zbytków z 1986 r. to budynek w zabudowie zwartej po południowej str. Pl. Kościuszki u wylotu ulicy Buczka. Za domem nieduży zarośnięty ogród. Elewacja wschodnia przylega do sąsiedniego budynku. Budynek…

Czytaj więcej Czytaj więcej