Mówią w Ciechanowskiem, cz. 1

Mówią w Ciechanowskiem, cz. 1

Comments 0 Komentarzy

Bogata jest polska mowa. Urozmaicają je dodatkowo różne regionalizmy, słowa i wyrażenia spotykane tylko w danym regionie, czasami jeden wyraz zyskuje w jakimś środowisku inne znaczenie, wiele ulega modyfikacjom. Szczególnie jest to widoczne w mowie ludzi starszych, również mieszkańców ziemi ciechanowskiej. Niejednokrotnie oburzamy się na takie kaleczenie polskiej mowy, innym razem nas to śmieszy czy dziwi,  czasem nie znamy usłyszanego słowa. W odcinkach „Mówią w Ciechanowskiem”, chcę zaprezentować takie właśnie zasłyszane, czasem gdzieś przeczytane, wyrazy i zwroty obecne w mowie…

Czytaj więcej Czytaj więcej

DZBONIE

DZBONIE

Comments 0 Komentarzy

Dzbonie leżą w powiecie ciechanowskim w gminie Opinogóra, tuż przy drodze z Ciechanowa do Przasnysza. Wiejskie zagrody rozłożyły się na zboczu tzw. krawędzi opinogórskiej – wału morenowego, który pozostawił lodowiec. Są wsią dość znaną, a to dzięki dzbońskim pierogom. To chyba pierwsze skojarzenie jakie nasuwa się okolicznym mieszkańcom. Nikt nie wie dokładnie kiedy i skąd się wzięły, ani jakie były: z mięsem, z kapustą, a może z serem? Ale o samych pierogach ludzie wiedzą sporo. Były duże, skoro zawijano je…

Czytaj więcej Czytaj więcej

DEMBOWSCY na MAZOWSZU

DEMBOWSCY na MAZOWSZU

Comments 0 Komentarzy

Dembowscy byli jedną z bardziej znanych rodzin ziemiańskich w Polsce. Pieczętowali się herbem Jelita (Koźle Rogi, Koźlarogi, Hastae) i posługiwali zawołaniami: Jelita i Nagody. Ich przydomki to Sarjusz i Kozłoróg. W XIX w. mamy do czynienia na Mazowszu z czterema gałęziami rodu Dembowskich. To potomkowie trzech Józefów Dembowskich i jednego Ignacego. Józef Dembowski osiadły w Smardzewie w Płońskiem, ożeniony z Emilią Małowieską, zmarły w 1842 r., piastował liczne funkcje wynikające z jego prawniczego wykształcenia. Posiadał kilka majątków, które odziedziczyli jego…

Czytaj więcej Czytaj więcej

Ulica NADRZECZNA, Cz. 2

Ulica NADRZECZNA, Cz. 2

Comments 0 Komentarzy

Artykuł uzupełniony i poprawiony – zastąpił podobny o tym samym tytule zamieszczony w 2019 r. Prawa strona ulicy Nadrzecznej przez wieki była w dużej mierze zapleczem budynków stojących w Rynku, czy przy ul. Śląskiej. Początkowo były tu ogrody, z czasem zaczęły tu wyrastać niewielkie drewniane domki, zabudowania gospodarcze i wygódki. Dopiero po wojnie, a właściwie w latach 90. XX w. zaczęły tu wyrastać nowe budynki mieszkalne, częściowo pełniące też funkcje usługowe.   Nadrzeczna 2 Posesja na prawym rogu Nadrzecznej i…

Czytaj więcej Czytaj więcej

Ulica NADRZECZNA, Cz. 1

Ulica NADRZECZNA, Cz. 1

Comments 1 Komentarz

Artykuł uzupełniony i poprawiony – zastąpił podobny o tym samym tytule zamieszczony w 2019 r. Nazwa i ogólna historia ulicy Pochodzenie obecnej nazwy ulicy nie budzi wątpliwości ze względu na jej usytuowanie wzdłuż lewego brzegu Łydyni, w niewielkiej odległości od niej, czyli nad rzeką. Ulica bierze początek od ulicy Wodnej, łączącej rynek (pl. Jana Pawła II) z mostem i ulicą Zamkową, biegnie na wschód i skręcając lekko na północ łączy się z dawną ulicą Przasnyską, obecnie Wojska Polskiego. Analiza planów…

Czytaj więcej Czytaj więcej

OSTATNI GROSZ

OSTATNI GROSZ

Comments 1 Komentarz

Przyglądając się najstarszym widokom Ciechanowa, opublikowanym w lokalnych opracowaniach historycznych zwraca uwagę reprodukcja obrazu „Karczma Ostatni Grosz”, którego autorem jest Jan Feliks Piwarski (1794-1859) (1). Trudno jednak szukać w tekstach tych książek jakichkolwiek bliższych informacji o dziele i jego autorze. W opracowaniach z dziedziny sztuki, szczególnie tych nowszych, tytuł malowidła brzmi niekiedy „Karczma Ostatni Grosz pod Warszawą” (2). Należy zadać pytanie, czy obraz rzeczywiście przedstawia ciechanowską karczmę Ostatni Grosz. W XIX w. miejscowości o tej nazwie było więcej. Najbardziej znany…

Czytaj więcej Czytaj więcej

Rodzina Ostrowskich z Ciechanowa

Rodzina Ostrowskich z Ciechanowa

Comments 0 Komentarzy

Na cmentarzu parafialnym przy ul. Płońskiej zwraca uwagę okazały nagrobek, znajdujący się tuż przy alejce wiodącej od bramy cmentarza przy ul. Rzeczkowskiej, po prawej stronie kaplicy Sawickich, zamykającej główną arterię nekropolii. Napis na jednym ze słupków informuje, że pomnik powstał w pracowni L. Pyrowicza przy ul. Dzikiej 61 w Warszawie. U podstawy pomnika, od strony alejki, pod środkową płytą, wyryto napis: GRÓB RODZINY / MIECZYSŁAWA / OSTROWSKIEGO. Od frontu, pod krzyżem znajduje się owalna fotografia w kolorze sepi młodego mężczyzny…

Czytaj więcej Czytaj więcej

Jan REUTT – ciechanowski farmaceuta i społecznik

Jan REUTT – ciechanowski farmaceuta i społecznik

Comments 0 Komentarzy

Jan Nepomucen Reutt urodził się 23 listopada 1877 r. w Kaliszu. Jego ojciec Nepomucen był leśniczym w dobrach hrabiego Kosteckiego w Kaliskiem, ale nie doczekał narodzin syna. Zmarł kilka miesięcy wcześniej (10 czerwca). Matka Felicja była córką Amelii i Feliksa Wojciechowskiego, nadzorcy więzienia w Kaliszu. Jej przyrodnim bratem był późniejszy Prezydent Polski w latach 1922-26 – Stanisław Wojciechowski. Jan studiował w Dorpacie i do Ciechanowa trafił jako prowizor farmacji. Tu założył, istniejący w Rynku do wybuchu II wojny światowej, skład…

Czytaj więcej Czytaj więcej

DEMBOWSCY z PRZEDWOJEWA

DEMBOWSCY z PRZEDWOJEWA

Comments 0 Komentarzy

Najmłodszy z synów Józefa i Emilii z Małowieskich – Aleksy Józef Kalasanty Dembowski  (brat Wiktora – zob. artykuł „Dembowscy w Koziminach i Lipie” w: http://ciechanowskienotatki.pl/dembowscy-w-koziminach-i-lipie/ )  urodził się 4 lipca 1825 r. w Warszawie (1). Po śmierci ojca został w 1847 r. właścicielem Przedwojewa i Jałowej Wsi. Przedwojewo koło Ciechanowa (obecnie gm. Opinogóra Górna) wykupił w częściach jego ojciec Józef w latach 1822-1824 (2). W 1832 r. dokupił jeszcze od Pawła Zembrzuskiego Jałową Wieś (obecnie część wsi Przedwojewo) (3). Aleksy Dembowski…

Czytaj więcej Czytaj więcej

ULICA 3 MAJA w Ciechanowie, cz. 3

ULICA 3 MAJA w Ciechanowie, cz. 3

Comments 0 Komentarzy

Artykuł uzupełniony w styczniu 2021 r. Strona północno-zachodnia Początek prawej strony ulicy 3 Maja to trójkątny plac, od północy graniczący z ul. Grodzką, od zachodu z zabudowaniami gospodarczymi należącymi do plebanii kościoła farnego i dalej z ogrodem plebańskim, usytuowanymi nieco wyżej i schodzący klinem do pochyłości wzgórza farnego, po którym wznosi się ścieżka prowadząca do kościoła. 3 Maja 2 Pierwsza, trójkątna działka na rogu ulicy dawnej Mławskiej i obecnej Grodzkiej, w połowie XIX w. nosiła nr 186 i należała do…

Czytaj więcej Czytaj więcej