CIECHANOWSKIE NOTATKI

Kościuszki 8 – 12 – historia do lat 90. XX w. Pierzeję zachodnią placu Kościuszki, między ulicą Grodzką a Zieloną Ścieżką, do początków lat 90. XX w. stanowiły cztery drewniane, parterowe budynki mieszkalne.       Plac Kościuszki 8 – dom na rogu Grodzkiej i pl. Kościuszki Najwcześniej, bo w czasie wojny lub tuż po wojnie zniknął dom na rogu ulicy Grodzkiej i pl. Kościuszki. Jest doskonale widoczny na zdjęciu z 1916 r. przedstawiającym przemarsz wojsk niemieckich przez miasto (zob.:…

Czytaj więcej Czytaj więcej

Plac Kościuszki 6 Gmach został wzniesiony w 2 poł. XIX w. jako dom mieszkalny. Budynek murowany z cegły, na planie trapezu z dwoma płytkimi ryzalitami od północy i wejściem do piwnicy od południa, 2-kondygnacyjny, dach dwuspadowy. Elewacja północna rozczłonkowana, 6-osiowa. Nad górną kondygnacją okien poza ryzalitami ozdobny fryz z motywem meandra wyrobiony w tynku. Ryzality zwieńczone trójkątnie, ograniczone profilowanym gzymsem, zdobione prostokątnymi sterczynami i w zwieńczeniach fryzem środkowym, na osiach lukarny – opisuje go konserwator zabytków (1). Dom otynkowali Niemcy….

Czytaj więcej Czytaj więcej

Grodzka 3 i Plac Kościuszki 4 – dwa stykające się, drewniane budynki stojące między pocztą a budynkiem nr 5 (powojenna siedziba Milicji Obywatelskiej) były własnością żydowską. Powstanie budynku przy pl. Kościuszki 4 datuje się na około 1900 r. Przed 1945 r. należał on do żydowskiej rodziny Bongartów. Według opisu konserwatora zbytków z 1986 r. to budynek w zabudowie zwartej po południowej str. Pl. Kościuszki u wylotu ulicy Buczka. Za domem nieduży zarośnięty ogród. Elewacja wschodnia przylega do sąsiedniego budynku. Budynek…

Czytaj więcej Czytaj więcej

Plac Kościuszki 3 – Kino Nysa Trzecią posesję przy wschodniej pierzei placu Kościuszki, na rogu z obecną ulicą Grodzką, zajmowało kino „Nysa”. Pierwsze Kino-Teatr „Polonja” – powołała spółka: Mierzejewski, Jezierski i inni w 1918 r. Druga „Polonja”, rozpoczęła działalność w 1921 r., kiedy z emigracji do USA powrócił Władysław Zmudczyński i zbudował na jej potrzeby budynek właśnie przy placu Kościuszki. Nie wiadomo, czy Zmudczyński wcześniej posiadał ten plac, czy zakupił go z myślą o nowej inwestycji. Współwłaścicielem kina był Ignacy…

Czytaj więcej Czytaj więcej

Plac Kościuszki 2 Posesja pod adresem plac Kościuszki 2, była dość rozległa. Pierwszym znanym z dokumentów jej właścicielem był Franciszek Russo. Od niego nieruchomość, położoną niegdyś przy ul. Zielony Rynek Nr. 9 hipoteczny 166, nabyli 10 września 1909 r. za 4500 rubli Józef i Helena Szymańscy. Akt notarialny sprzedaży sporządził wówczas notariusz Kazimierz Kasznica. Posiadłość pozostała w rękach rodziny Szymańskich do 1955 r. Józef Szymański, syn Szymona i Józefy zmarł 22 stycznia 1930 r., jego żona Helena z Kalinowskich, córka…

Czytaj więcej Czytaj więcej

Plac Kościuszki 1/3 Numeracja posesji usytuowanych wokół placu Kościuszki zaczynała się od strony wschodniej, od styku placu z ulicą Warszawską. Całą wschodnią pierzeję (obecnie blok mieszkalno-usługowy nr 1/3) stanowiły niegdyś trzy nieruchomości, na których stało kilka domów i innych zabudowań. Plac Kościuszki 1 – posesja Matusiaków W latach 20. XX w. nieruchomość noszącą później adres pl. Kościuszki nr 1, stanowiły dwie działki. Pierwsza (od strony ul. Warszawskiej) należała do Bronisława Woźniaka, druga – do Stanisława Goryszewskiego (1). Bronisław Woźniak (1887-1959)…

Czytaj więcej Czytaj więcej

Uroczystości Plac Kościuszki był i jest miejscem wielu uroczystości państwowych i wojskowych, szczególnie po tym jak w centralnym punkcie placu stanął pomnik POW. Tu odbywały się obchody 3 Maja, 15 sierpnia – Dzień Żołnierza czy 11 listopada. Przed wojną uczestniczyła w nich młodzież szkolna, całe szkoły brały udział. Stawiała się POW z karabinami, byli harcerze, Czerwony Krzyż. Tak samo szkoły podstawowe, również szkoła żydowska. Wszyscy szli w szeregach – wspominał Jerzy Olszewski (1). Po wojnie zmieniły się daty. Tu ściągano…

Czytaj więcej Czytaj więcej

  W 1932 r. na pl. Kościuszki stanął pomnik POW. Myśl budowy pomnika ku czci poległych bohaterów walk 1918-1920 r. nurtowała ciechanowian przez kilka lat. W 1932 r. zawiązał się drugi już komitet, który doprowadził sprawę do końca. Na jego czele stał starosta Tadeusz Oborski, burmistrz Wincenty Werner, rektor kościoła poaugustiańskiego ks. Aleksander Pęski, dyrektor Gimnazjum Michał Dadlez, aptekarz Wacław Raniecki, nauczyciel Paweł Mazanek, porucznik Franciszek Orłowski, redaktor Kroniki Ciechanowskiej Czesław Słoński, Stefan Wylazłowski, Kazimierz Życki i inni. Uroczystości odsłonięcia…

Czytaj więcej Czytaj więcej

Ogólna historia placu, cd. Plac Kościuszki jako jeden z dwóch centralnych punktów miasta był świadkiem wielu zdarzeń i uroczystości. Rosjanie w 1913 r., z okazji 300-lecia panowania dynastii Romanowów postanowili wybudować na środku placu cerkiew. Ciechanowianie sprzeciwili się pomysłowi. Szczególne zasługi przypisuje się tu Ignacemu Wyzińskiemu (1869-1947), z zawodu ślusarzowi, właścicielowi restauracji na ul. Warszawskiej w Ciechanowie, działaczowi społecznemu i radnemu miejskiemu, który odmówił złożenia przysięgi w języku rosyjskim. Przeciwstawił się nie tylko wybudowaniu cerkwi na środku pl. Kościuszki, ale…

Czytaj więcej Czytaj więcej

Nazewnictwo Plac nazywano od początku Zielonym Rynkiem, Zielonym Placem, po niemiecku Grünplatzem, a od 1918 r. – placem Kościuszki. Nazwa wskazuje, że było tu sporo zieleni.   Ogólna historia placu Wydawałoby się, że dzisiejszy plac Kościuszki jako plac targowy należy do najstarszej części miasta, którą stanowiło przede wszystkim wzgórze farskie czyli grodzisko, na którym stała siedziba kasztelana i obok kościół farny, a w pobliżu kościół klasztorny Augustianów. Najnowsze penetracje źródłowe skłaniają historyków do postawienia tezy, że plac ten nie jest…

Czytaj więcej Czytaj więcej