Ulica Grodzka w Ciechanowie – historia gmachu poczty – cz. 1

Ulica Grodzka w Ciechanowie – historia gmachu poczty – cz. 1

Najokazalszym budynkiem stojącym przy ulicy Grodzkiej jest niewątpliwie gmach poczty (aktualnie, ul. Grodzka 1). Parcela, na której go zbudowano, sam obiekt, jego mieszkańcy i użytkownicy, mają swoją historię, znaną od lat 30. XX wieku.

Gmach poczty, 2011 r. (fot. B. Bielasta)

Wśród przedwojennych planów nieruchomości w Ciechanowie, zgromadzonych w Archiwum w Mławie, znajdują się dwie mapki z 1932 r. ukazujące działki u zbiegu ul. 3 Maja (obecnie Grodzka) i Płońskiej. Jedna to plan parcelacji gruntów należących do ks. Wacława Ozdobińskiego, druga przedstawia szereg działek z zaznaczeniem ich właścicieli, położonych wzdłuż początkowego odcinka ulicy Płońskiej. Trudno określić jak duży areał rozparcelował ks. Ozdobiński, i czy wszyscy trzej właściciele zaznaczeni na drugim szkicu: Jerzy Korczak (działka narożna), Czesław Fluder i Lucjusz Tuszyński, kupili działki z powyższej parcelacji.

AP Mława. Plany nieruchomości miasta Ciechanowa: rok 1928-1948. Sygn. 906

 

Tymczasem w 1936 r. parcelę narożną położoną u zbiegu ulic Płońskiej i 3 Maja, od architekta powiatowego Jerzego Korczaka kupili Zygmunt i Franciszka Kamińscy. Świadczy o tym plan gruntów zachowany w ich dokumentach, na którym zaznaczono: pozostającą w posiadaniu ks. Ozdobińskiego parcelę nr 1, figurującą obecnie pod adresem Grodzka 3A, niezabudowaną parcelę nr 2 (908 m²), dotykającą wyłącznie ul. Płońskiej, nie wiadomo czy nadal należącą do Czesława Fludera i parcelę nr 3 (933,4 m²) położoną na rogu ulic 3 Maja i Płońskiej, zakupioną właśnie przez Kamińskich.

Plan gruntów przy ul. 3 Maja (Zestaw dokumentów dotyczących nieruchomości należącej do Z. i F. Kamińskich, położonej przy ul. Grodzkiej 1 – ze zbiorów Czytelni Regionalnej Powiatowej Biblioteki Publicznej)

Zygmunt Kamiński (1905-1980) przed wojną pracował jako urzędnik Banku Spółdzielczego. Jego żona, Franciszka Barbara Kamińska (1904-1986), była lekarzem stomatologii i od roku 1929 aż do emerytury (z przerwą wojenną) pracowała w Ciechanowie. 15 października 1931 roku zaczęła przyjmować swoich pacjentów w gabinecie przy ul. Mickiewicza 3. W czasie okupacji niemieckiej Kamińscy działali w konspiracji, walczyli w powstaniu warszawskim. Zygmunt Kamiński był wówczas komendantem szpitala powstańczego. Po wojnie pracował w gabinetach stomatologicznych oraz jako powiatowy inspektor stomatologii. Grał w miejscowych orkiestrach, był radnym miejskim, działał w organizacjach kombatanckich. Córką państwa Kamińskich jest profesor Bibiana Mossakowska – chirurg dziecięcy, Honorowa Obywatelka Miasta Ciechanowa.


Barbara i Zygmunt Kamińscy (W: Profesor Bibiana Mossakowska – chirurg w spódnicy / oprac. E. Lewandowski. – Ciechanów, 2000, s. 13)

Skrupulatnie prowadzony przez Kamińskich rejestr przychodów i wydatków rocznych, przekazany przez prof. Mossakowską, wraz z innymi dokumentami, do Czytelni Regionalnej Powiatowej Biblioteki Publicznej, podaje, że plac pod budowę przy ul. 3 Maja kosztował ich 5.655 zł. W 1936 roku zakupili też pierwsze materiały budowlane za 8.267 zł, a pozwolenie na budowę 1° piętrowego domu mieszkalnego murowanego uzyskali 15 lutego 1937. Inwestycja pochłonęła 38.292,36 zł.

Projekt domu Kamińskich (Zestaw dokumentów dotyczących nieruchomości należącej do Z. i F. Kamińskich, położonej przy ul. Grodzkiej 1. – ze zbiorów Czytelni Regionalnej Powiatowej Biblioteki Publicznej)

 

Budowa domu Kamińskich (W: Profesor Bibiana Mossakowska – chirurg w spódnicy / oprac. E. Lewandowski. – Ciechanów, 2000, s. 12)

Budynek oddano do użytku w 1938 roku i jego wartość wyceniona na dzień 1 stycznia 1939 wynosiła 70.666 zł. Obiekt powstał w stylu neoklasycystycznym, preferowanym w okresie międzywojennym w budynkach publicznych, zwłaszcza w urzędach, wzbogacony o pewne elementy modernistyczne. To budowla murowana z cegły, składająca się z dwóch prostokątnych brył, schodzących się pod kątem rozwartym, jednopiętrowa z dwoma ryzalitami w fasadzie (lewy dwupiętrowy), nakryta jednospadowym dachem. W momencie oddania budynku do użytku znaczną część pierwszego piętra zajęli państwo Kamińscy jako jego właściciele, zaś parter domu, cztery pokoje z kuchnią, łazienką i ubikacją na I piętrze, trzy pokoiki z ubikacją na II piętrze oraz dwie izby w podziemiu zagospodarowała poczta jako najemca. Umowa najmu zawarta została 27 kwietnia 1938 roku na okres pięciu lat przez Przedsiębiorstwo „Polska Poczta, Telegraf i Telefon”, które reprezentował podreferendarz Dyrekcji Stanisław Szwaj. Dzierżawa obejmowała pomieszczenia przeznaczone dla urzędu i mieszkanie dla naczelnika. Od strony południowej Kamińscy urządzili przy domu ogród kosztem 7.600 zł., w tym ogródek jordanowski, w którym bawiły się nie tylko ich dzieci: Bibiana i jej brat Grzesio, ale również dzieci rodziny i sąsiadów, w tym żydowskie. 4-letni syn Kamińskich Grzegorz zmarł w 1940 roku. Spoczął w grobie dziadków Konstantego i Bronisławy Kamińskich na cmentarzu przy ul. Płońskiej. Kamińscy utrzymywali siedem osób służby, w tym ogrodnika.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.

WC Captcha 35 − 34 =