Na cmentarzu parafialnym przy ul. Płońskiej zwraca uwagę okazały nagrobek, znajdujący się tuż przy alejce wiodącej od bramy cmentarza przy ul. Rzeczkowskiej, po prawej stronie kaplicy Sawickich, zamykającej główną arterię nekropolii. Napis na jednym ze słupków informuje, że pomnik powstał w pracowni L. Pyrowicza przy ul. Dzikiej 61 w Warszawie. U podstawy pomnika, od strony alejki, pod środkową płytą, wyryto napis: GRÓB RODZINY / MIECZYSŁAWA / OSTROWSKIEGO. Od frontu, pod krzyżem znajduje się owalna fotografia w kolorze sepi młodego mężczyzny i napis: MIECZYSŁAW ANTONI / OSTROWSKI / ŻYŁ LAT 38 / ZM. D. 18 MAJA 1905 R. Niżej, na nieco szerszej podstawie, wyryto sentencję: Tu z pomiędzy żyjących / zbyt wcześnie zabrany / spoczywa najlepszy syn i brat / ukochany / Przechodniu! Wielkie Twórcy ludzkie przeznaczenie / do łez matki i braci / przyłącz swe westchnienie. Z boku pomnika – od strony południowej widnieje kolejna inskrypcja: Ś. P. / Walenty / Ostrowski / b. urzędnik / żył lat 33 / zm. d. 29 października 1872 r. / osierociwszy żonę / z dwojgiem dzieci / Pokój jego zacnej duszy. Po przeciwnej stronie – północnej – znajduje się kolejny napis: Ś.P. / Emilja / Czarnecka / I voto Ostrowska / ż. l. 90 zm. d. 29 /VII 1929 r. Można się domyślić, że Walenty i Emilia to rodzice Mieczysława Ostrowskiego. Inskrypcje, prócz dat życia i określenia profesji Walentego niewiele o nich mówią.

Sporo informacji o całej rodzinie Ostrowskich przynoszą za to akty metrykalne: urodzin, ślubów i zgonów, a także źródła historyczne do dziejów Ciechanowa.

Pierwszym znanym z imienia protoplastą rodu był Jan Ostrowski urodzony około 1760 r., ożeniony w 1802 r. w Ciechanowie z Marianną Branicką, córką Wojciecha, urodzoną około 1785 r. Byli to chyba ludzie dość zamożni, gdyż posiadali w Ciechanowie swój dom i zapewne gospodarstwo rolne. Z tego małżeństwa urodziło się kilkoro dzieci, w tym 30 września 1811 r. – Hieronim. O statusie jego rodziców mówią też świadkowie, którzy wraz z ojcem zgłosili narodziny syna. Byli nimi: urodzony Wawrzyniec Chyczewski – nauczyciel Szkoły Elementarnej Ciechanowskiej i sławetny Ignacy Czarnecki – kunsztu szewskiego mistrz, również posiadający w Ciechanowie swój dom (1). Jan Ostrowski zmarł 28 marca 1822 r., jego żona – 21 grudnia 1848 r. w Sokołówku (2).

Hieronim Ostrowski przejął po rodzicach gospodarstwo. Składały się na nie dwie działki położone przy ulicy Przasnyskiej (obecnie Wojska Polskiego) i jedna przy Browarnej (obecnie Nadrzeczna). Pierwsza, położona po wschodniej stronie ulicy Przasnyskiej, nieco na północ od wylotu ulicy Nadrzecznej, oznaczona numerem 129 w „Rejestrze pomiarowym szczegółowym siedzib miasta Ciechanowa… ułożonym w roku 1851 przez geometrę przysięgłego Joachima Łuszczewskiego”, liczyła 142,5 pręta kwadratowego powierzchni i dotykała ulicy na szerokości 34¼ łokcia. Stał na niej drewniany dom i zabudowania gospodarcze, resztę zajmował ogród warzywny. Jej przedłużeniem od wschodu była niewielka parcela dotykająca drogi Zastodolnej (obecnie ulica Zagumienna) licząca 23 pręta kwadratowego powierzchni, na której stała zapewne stodoła. Działki miały swoje przedłużenie dalej na wschód – najpewniej do granicy miasta, którą była wówczas rzeczka Sona. Dowodem na to jest plan miasta Ciechanowa z okresu międzywojennego, na którym po wschodniej stronie ulicy Zagumiennej figurują nazwiska Ostrowskich jako właścicieli (3). Druga działka, o numerze 129 i 1/5, szeroka 45¾  łokcia, leżała na rogu obecnej ulicy Nadrzecznej i Wojska Polskiego, dłuższym bokiem przyległa do tej pierwszej. Składała się z 3 części o powierzchniach: 232,2, 131,0 i 16,0 pręta kwadratowego. Niewielki areał zajmował tam ogród warzywny i wody, najwięcej zaś – błonia. Trzecia działka, o numerze 248 leżała nieco dalej od tej drugiej, ale również przy ulicy Browarnej, dziś Nadrzecznej. Jej usytuowanie na współczesnym planie miasta możemy określić w przybliżeniu jako Nadrzeczna 19, czyli zajmowana przez wiele lat przez młyn. Ciągnęła się na północ i dotykała rzeki Łydyni, z tym że jej nurt biegł nieco inaczej niż obecnie. Działka dotykała ulicy na szerokości 75 łokcia i liczyła 527,4 pręta powierzchni, z czego 105,3 pręta zajmowały ogrody warzywne, a resztę błonia(4).

Hieronim Ostrowski zamieszkały w Ciechanowie na gospodarstwie, 4 lutego 1834 r., mając 22 lata, w obecności świadków – szewców Franciszka Moszczeńskiego i Marcina Węgielewskiego, ożenił się z 16-letnią panną Marianną Kurzęcką urodzoną w Pęchcinie, córką nieżyjącego Józefa i Katarzyny z Oglęckich, zamieszkałą z matką w Ciechanowie (5). Z małżeństwa tego urodziło się co najmniej dziesięcioro dzieci, z których kilkoro zmarło w niemowlęctwie, lub bardzo młodym wieku: Józef (ur. 1836 r.), Franciszek (1838 r.), Walenty (1840 r.), Kunegunda (1842-1844), Agnieszka Marianna (1845 r.), Jan (1847 r.), Leokadia (1848 r.), Katarzyna (1851-1855), Marianna Kunegunda (1854-1854) i Anna Marianna (1855 r) (6). Hieronim Ostrowski zmarł w 1884 r., jego żona Marianna w 1908 r.(7).

Jako trzeci w tym spisie widnieje wspomniany na wstępie Walenty, który przyszedł na świat 11 lutego 1840 r. Przy zgłoszeniu narodzin syna, ojcu towarzyszyli sąsiedzi – rolnicy Kazimierz Ojrzyński i Józef Ozdobiński. Ten pierwszy został też chrzestnym w parze z Salomeą Wyzińską – siostrą Marianny Ostrowskiej (8). Rodzice musieli doceniać wagę nauki, a może chłopak wyróżniał się inteligencją, w każdym razie musiał się gdzieś uczyć, bo zdobyte wykształcenie pozwoliło mu podjąć po latach pracę urzędnika do pisania Miasta Przasnysza. W Przasnyszu, albo raczej w towarzystwie, w którym się tam obracał, poznał pannę Emilię Sułkowską. Emilia mieszkała z bratem Józefem w Krasnosielcu, jako że ich rodzice Szymon i Marianna z Wołczyńskich już wówczas nie żyli (9). Trudno jednoznacznie określić status społeczny jej rodziców. Matka była córką wyrobników z Nuru, ojciec urodził się w 1805 r. w rodzinie chłopów utrzymujących gospodarstwo rolne w Strękowie. Rodzina mieszkała w parafii nurskiej, początkowo w Strękowie, później w Kuninie Zamku, w końcu w Żebrach Laskowicach. Szymon Sułkowski imał się różnych zajęć, które skrupulatnie wymieniano przy narodzinach dzieci. Niektóre nieco zaskakują. Był więc – tak jak ojciec – włościaninem na gospodarstwie, następnie włościaninem wyrobnikiem, dziedzicem części, ponownie wyrobnikiem, szynkarzem, karczmarzem. Emilia urodziła się w 1842 r. właśnie jako córka szynkarza (10), natomiast ślub brała jako córka nieżyjącego wyrobnika. Zaślubiny 27-letniego Walentego Ostrowskiego z 23-letnią Emilią Sułkowską odbyły się 3 marca 1867 r. w Krasnosielcu. Świadkami byli Franciszek Brzeskwiński – nadleśny lasów Krasińskich ze Sławek [obecnie osada leśna w gm. Krasnosielc] i Antoni Żórawski – podleśny z Łazów [obecnie wieś w gm. Krasnosielc] (11). Młodzi zamieszkali w Przasnyszu. Trudno jednoznacznie rozstrzygnąć, czy w międzyczasie Walenty awansował, czy to tylko sprawa nazewnictwa, ale w następnym roku był już określony jako kancelista Magistratu w Przasnyszu. 1 stycznia 1868 r. przyszedł na świat syn Ostrowskich – Mieczysław (12). Po nim musiało się urodzić jeszcze drugie dziecko, najpewniej również syn, o którym mówi wspomniana na wstępie inskrypcja, ale nie są znane żadne szczegóły. Nie wiadomo, gdzie wówczas Ostrowscy mieszkali. Pewne jest natomiast, że w Ciechanowie 19 października 1872 r. zmarł – przy rodzicach zamieszkały – Walenty. Nie wiadomo, czy chorował i dlatego musiał zaprzestać pracy i przenieść się do rodzinnego domu, czy może była to nagła śmierć podczas odwiedzin rodziny. W każdym razie wdowa z dwojgiem małych dzieci pozostała w domu teściów czy raczej ich syna, który objął po nich gospodarstwo.

Tymczasem 19 stycznia 1873 r. zmarła w Ciechanowie Salomea z Kurzęckich Czarnecka, siostra teściowej Emilii i chrzestna Walentego. Salomea, mając 16 lat wyszła za mąż w 1839 r. za garncarza Stefana Wyzińskiego, któremu urodziła dwoje dzieci: Juliannę i Wawrzyńca Szczepana. Stefan Wyziński nie doczekał narodzin syna, gdyż zmarł 27 kwietnia 1843 r. Młoda wdowa, w roku następnym – 26 listopada 1844 r. – poślubiła 19-letniego Franciszka Czarneckiego. Franciszek Bernard urodził się 20 sierpnia 1825 r. jako syn majstra kunsztu szewskiego, Józefa i Magdaleny z Piecykowskich, posiadających dom w Ciechanowie (13). Z małżeństwa tego urodziło się co najmniej dziesięcioro dzieci, chociaż nie wszystkie dożyły pełnoletności (14).

Po śmierci żony 49-letni szewc Franciszek Czarnecki zwrócił uwagę na młodą wdowę po Walentym Ostrowskim. Był na pewno znanym i zamożnym obywatelem miasta. Trudnił się szewstwem, ale posiadał też dom w centralnym punkcie miasta, przy ulicy Warszawskiej – róg Parafialnej (obecnie Ściegiennego czyli skwer św. Piotra). Działka o numerach 165 i 165½, liczyła 30,4 pręta kwadratowego powierzchni. Stał na niej – frontem do ul. Warszawskiej – duży drewniany dom i zabudowania gospodarcze, a z tyłu znajdował się ogród warzywny. Prócz tego Czarnecki posiadał też drugą działkę o numerze 205⅓, leżącą w widłach ulicy Zakroczymskiej (obecnie 11 Pułku Ułanów) i Małowarszawskiej (obecnie Mickiewicza), przypisaną do tej ostatniej, Dotykała jej na odcinku, teraz będącym początkiem ul. Płońskiej. Liczyła 97,1 pręta powierzchni, była niezabudowana i użytkowana jako ogród warzywny (15).

Odczekawszy przepisany zwyczajem rok żałoby, 28 stycznia 1874 r. Franciszek Czarnecki poślubił w ciechanowskiej farze Emilię Ostrowską (16). Oboje małżonkowie weszli w związek otoczeni dziećmi z poprzednich małżeństw. Mimo to Emilia urodziła jeszcze czterech synów: Władysława – w 1875 r., zmarłego w roku następnym, Edwarda – w 1877, zmarłego w 1888 r., Kazimierza – w 1880 r. i Stanisława – w 1883 r., zmarłego w 1885 r. (17) . Franciszek Czarnecki zmarł 8 stycznia 1905 r. przeżywszy 80 lat (18). Emilia sporo przeżyła męża – według inskrypcji na grobie – zmarła 29 czerwca 1929 r. mając 90 lat. Nie wiadomo tylko gdzie to się stało. Pochowana została obok pierwszego męża i syna na cmentarzu przy ul. Płońskiej w Ciechanowie.

Nie wiadomo, tak samo jak w przypadku jego ojca, gdzie uczył się syn Walentego i Emilii – Mieczysław Antoni Ostrowski. Jako dorosły – 38-letni mężczyzna – mieszkał przy ulicy Kapucyńskiej w Warszawie i pracował jako pomocnik notariusza. Tam też zmarł 18 maja 1905 r., zaledwie cztery miesiące po śmierci ojczyma Franciszka (19). Rodziny najpewniej nie założył. Spoczął obok ojca na cmentarzu w Ciechanowie, a matka wystawiła obu wspaniały, opisany na początku nagrobek, znany jako „Grób rodziny Mieczysława Ostrowskiego”.

Nieznane są losy pozostałych dzieci Emilii, braci Mieczysława, o których wspomina epitafium: nieznanego z imienia drugiego syna Walentego Ostrowskiego i przyrodniego ich brata Kazimierza Czarneckiego, urodzonego 17 lutego 1880 r.

Jeśli chodzi o dzieci Franciszka Czarneckiego i Salomei, którymi najpewniej zajmowała się również Emilia, to: Rozalia Tekla (ur. w 1848 r.) wyszła za mąż w 1873 r. za Wojciecha Kulczaka z Łopacina, Anna (ur. w 1860) poślubiła w 1880 r. Marcina Kulczaka (przyrodniego brata Wojciecha), ale zmarła w 1885 r., Agnieszka (ur. 1863 r.) poślubiła w 1886 r. Juliana Chojnowskiego i zmarła w 1894 r. Nie wiadomo co los przyniósł Wiktorii Mariannie, urodzonej w 1845 r. i  Franciszkowi Czarneckiemu urodzonemu w 1855 r. (20).

Warto na koniec wrócić do rodziny Ostrowskich. Różnie potoczyły się losy dzieci Hieronima i Marianny, czyli rodzeństwa Walentego. Nieznane są losy Franciszka i Leokadii Ostrowskich. Córka Agnieszka zaś poślubiła w 1865 r. Modesta Adolfa Lentza ze wsi Świercze Siotki, ale dalej mieszkała w Ciechanowie, bo tu przyszło na świat trzynaścioro jej dzieci (21). Anna z kolei wyszła za mąż w 1875 r. za Władysława Kołakowskiego z Załęża Niemierzyc, urodziła tego samego roku córkę Florentynę, ale zmarła w 1878 r. przy porodzie syna Aleksandra, który również zmarł po narodzeniu. Brat Anny – Jan Ostrowski zmarł w 1902 r. mając 55 lat (22).

Najstarszy Józef pozostał chyba na ojcowiźnie, bo na to wskazują późniejsze dokumenty. Był przedsiębiorczy i angażował się w działalność społeczną. Działał w zarządzie straży pożarnej, był członkiem spółdzielni Zgoda, kasjerem w Towarzystwie Drobnego Kredytu (23). Ożenił się w 1855 r. z Julianną Wyzińską, córką Grzegorza i Franciszki z Kiełpińskich, urodzoną w Ciechanowie w 1839 r. Józefowi i Juliannie urodziło się 8 czy 9 dzieci: Marianna (1856 r.), Stanisław (1858 r.), Walenty (1861 r.), Józef (1863 r.), Helena (1865 r.), Antoni (1867 r.), Teodor (1870 r.), Piotr (1872 r.) i prawdopodobnie Kazimiera (24). Józef i Julianna zmarli w 1905 r. w Ciechanowie (25).

Gospodarkę, nie wiadomo tylko jak dużą w tamtym czasie, przejęli prawdopodobnie ich synowie: Stanisław i Antoni. Stanisław Ostrowski znany był z muzycznych uzdolnień. Po powrocie z pola podobno często zasiadał do fortepianu. Był właścicielem działki położonej między ulicą Przasnyską i Zagumienną i wąskiego pola położonego po drugiej stronie ulicy Zagumiennej. Drugi kawałek, graniczący z tym ostatnim należał do Antoniego Ostrowskiego. Antoni z kolei był uzdolniony literacko. Pisał, znane ciechanowskiej publiczności cięte wierszyki nawiązujące do lokalnych wydarzeń i ludzi, czym często im się narażał. Ożenił się 11 lipca 1891 r. z Apolonią Holm (26), urodzoną w 1866 r., córką Wincentego i Franciszki z Bieliszewskich, wychowywaną przez drugą żonę ojca Scholastykę Mariannę z Grabowskich. Wincenty Holm – ojciec Apolonii – był właścicielem młynów wiatracznych w różnych miejscowościach: Poniatowie, Sochocinie, a ostatnio w Młynie Polnym koło Karwacza, który stracił w wyniku pożaru, będącego skutkiem podpalenia przez konkurencję (taka wersja była przekazywana w rodzinie). Odtąd Holmowie mieszkali w Jaźwinach (27). Antoni Ostrowski i Apolonia mieli siedmioro dzieci. Antoni zmarł w 1938 r.

Około 1929 r. Stanisław Ostrowski już nie żył, bo obszerna nieruchomość zaznaczona na planie Ciechanowa z tego roku przy ul. Przasnyskiej 22, należała do jego sukcesorów. Niestety nie są znane ich imiona Tuż przy ul. Przasnyskiej, w prawym rogu, na wydzielonej działce stał wówczas dom i dwa zabudowania gospodarcze (28). Drewniany, dość obszerny budynek  stał jeszcze długo po wojnie, po czym został rozebrany i działka przez wiele lat była nieużytkowana. W ostatnich latach na posesji stanął piętrowy dom mieszkalny. Obecnie parcela nosi numer Wojska Polskiego 30.

Działki rolne po wschodniej stronie ul. Zagumiennej, po 1945 r. należały podobno do sióstr Ostrowskich, mieszkających przy ul. Ściegiennego. Były użytkowane, najpewniej przez dzierżawców, a później przejęte przez miasto (29).

Warto jeszcze wspomnieć o bracie Stanisława i Antoniego – Teodorze Ostrowskim (1870-1927). Jego parcela, położona między ulicą Warszawską a Tylną (dziś orientacyjnie Warszawska 17), graniczyła od południa z działką Jana Reutta. Kupiec i rzeźnik, przy Warszawskiej miał swój sklep. Działał społecznie w Zarządzie OSP, był ławnikiem miejskim. Odmówił złożenia przysięgi ławnika w języku rosyjskim przed popem Sobaczkinem, mówiąc: Z Panem Bogiem rozmawiam tylko po polsku. Do zaprzysiężenia sprowadzono ks. Wiktora Mościckiego z klasztorka. Sprzeciwiał się budowie elektrowni, argumentując: Lampy naftowe wystarczą, a porządni ludzie spać chodzą o zmierzchu. (30). Z żoną Emilią Honoratą z Łebkowskich, poślubioną w 1895 r. miał ośmioro dzieci (Jadwigę, Zygmunta, Stefana, Władysława, Henryka, Marię, Czesława i Jana), z których dwoje zmarło w niemowlęctwie (31).

Znane są jeszcze losy Józefa – syna Józefa Ostrowskiego i Julianny z Wyzińskich. W 1891 r. ożenił się w Sońsku z Marianną Praksedą Bieńkowską, urodzoną w 1868 r. w Mieszkach Wielkich, córką Piotra Pawła (1836 – 28 XII 1895) i Ludwiki z Łebkowskich (1833 – 8 XI 1893). Bieńkowscy od 1888 r. mieszkali w Damiętach, gdzie zakupili majątek. Józef i Marianna Ostrowscy mieli kilkoro dzieci: Janinę, urodzoną 1891 r., która wyszła za mąż za Jana Władysława Ostaszewskiego z Opinogóry Hrabskiej; Zuzannę, urodzoną w 1893 r., którą w 1913 r. poślubił w Ciechanowie Jan Leon Szyling. Jan urodził się w 1890 r. w Wyszkowie, a w Ciechanowie był dyrektorem młyna. Zuzanna i Jan byli bezdzietni i zaopiekowali się najmłodszą siostrą Zuzanny – Haliną, urodzoną w 1912 r. Szyling jeszcze w czasie II wojny światowej był wpływową osobą, i wedle przekazów rodzinnych, jako dyrektor młyna pomagał Polakom. Pozostałe dzieci Józefa i Marianny to: Eugeniusz urodzony w 1894 r., Józef Joachim – w 1897 r., Stanisława – w 1899 r., Stefan – w 1901 r., Tadeusz – w 1904 r., Zbigniew Henryk – w 1906 r., Donata Irena – w 1909 r., zmarła w 1917 r. i wspomniana Halina (32).

Przypisy:

(1) Księga urodzeń parafii w Ciechanowie, 1911, poz. 86

(2) Księga zgonów parafii w Ciechanowie, 1822, poz. 105; 1848, poz. 251

(3) AP MŁAWA. Materiały geodezyjno-kartograficzne z powiatu ciechanowskiego. Szkice polowe m. Ciechanów, 1928-1929 rok. Sygn. 905 ark. 84

(4) Kęsik G.: Joachima Łuszczewskiego plan i rejestr pomiarowy siedzib miasta Ciechanowa z 1851 r. – Warszawa; Ciechanów, 2019, s, 83-84, dod. Odrys siedzib miasta Ciechanowa

(5) Księga ślubów parafii w Ciechanowie, 1834, poz. 15

(6) Księgi urodzeń parafii w Ciechanowie, 1836, poz. 112; 1838, poz. 131; 1840, poz. 32; 1842, poz. 159;  1845, poz. 21; 1847, poz. 44; 1849, poz. 261; 1851, poz. 82; 1854, poz.31; 1855, poz. 71; Księgi zgonów parafii w Ciechanowie, 1844, poz. 151; 1855, poz. 116; 1854, poz. 247

(7) Księga zgonów parafii w Ciechanowie, 1884, poz. 40; 1908, poz. 299

(8) Księga urodzeń parafii w Ciechanowie, 1840, poz. 32

(9) Księga ślubów parafii w Krasnosielcu, 1867, poz. 21

(10) Księga ślubów parafii w Nurze, 1824, poz. 30, Księgi urodzeń parafii w Nurze, 1827, poz. 33, 1829, poz.143; 1834, poz. 60; 1835, poz. 66; 1840, poz. 74; 1842, poz. 24; 1844, poz.63

(11) Księga ślubów parafii w Krasnosielcu, 1867, poz. 21

(12) Księga urodzeń parafii w Przasnyszu, 1868, poz. 24

(13) Księga urodzeń parafii w Ciechanowie, 1825, poz. 198; Księga ślubów parafii w Ciechanowie, 1844, poz. 62

(14) Księga ślubów parafii w Ciechanowie, 1839, poz. 13;1844, poz. 62;  Księga urodzeń parafii w Ciechanowie, 1841, poz. 10; 1843, poz. 172;  1845, poz. 228;  1848, poz. 134; 1850, poz. 224; 1853, poz. 25; 1855, poz. 131, 1857, poz. 273;  1860, poz. 165; 1863, poz. 25; 1866, poz. 128; Księga zgonów parafii w Ciechanowie, 1843 poz. 70; 1856, poz. 188; 1862, poz. 130; 1862, poz. 129

(15) Kęsik G. Op. cit., s, 80, dod. Odrys siedzib miasta Ciechanowa

(16)  Księga ślubów parafii w Ciechanowie, 1874, poz. 9

(17) Księga urodzeń parafii w Ciechanowie, 1875, poz. 118; 1877,  poz. 254; 1880, poz. 75; 1883, poz. 38; Księga zgonów parafii w Ciechanowie, 1876, poz. 80; 1888, poz. 182; 1885, poz. 119

(18) Księga zgonów parafii w Ciechanowie, 1905, poz. 11

(19) Księga zgonów Parafii Przemienienia Pańskiego w Warszawie, 1905, poz. 65

(20) Księga urodzeń parafii w Ciechanowie, 1845, poz. 228; 1848, poz. 134;1855,poz. 131, 1860, poz.165; 1863, poz. 25; Księga ślubów parafii w Ciechanwie,1873, poz. 36; 1880, poz. 2; 1886, poz. 61; Księga zgonów parafii w Ciechanowie, 1885, poz. 80; 1894, poz. 124

(21) Księga ślubów parafii w Ciechanowie, 1865, poz.6 oraz zapisy urodzeń i zgonów dzieci wg http://geneteka.genealodzy.pl/

(22) Ślub, urodziny i zgony wg http://geneteka.genealodzy.pl/

(23) Lewandowski E.: Nekropolie Ciechanowa: cmentarz parafialny przy ul. Płońskiej. – Ciechanów, 2004, s. 166

(24) Zapisy urodzeń Julianny Wyzińskiej i dzieci wg http://geneteka.genealodzy.pl/

(25) Księga zgonów parafii w Ciechanowie, 1905, poz. 253, poz. 259

(26) AP MŁAWA. Materiały geodezyjno-kartograficzne z powiatu ciechanowskiego. Op. cit, ark. 77 i 84; Lewandowski E.: Nekropolie Ciechanowa: cmentarz parafialny przy ul. Płońskiej. – Ciechanów, 2004, s. 166; Data ślubu i urodziny dzieci wg http://geneteka.genealodzy.pl/

(27) Relacja Krystyny Tokarskiej, e-mail 17 IV 2020 r.

(28) AP MŁAWA. Materiały geodezyjno-kartograficzne z powiatu ciechanowskiego. Op. cit., ark. 77 i 84

(29) Piotrowski Andrzej: Spacerkiem po Ciechanowie – ulica Ukośna, Zagumienna […], 20 stycznia 2016. Mps w zbiorach B. Bielastej

(30) Lewandowski E. Op. cit.

(31) Daty według danych w: http://geneteka.genealodzy.pl/

(32) Relacja Krystyny Tokarskiej, e-mail 17 IV 2020 r.